‘Waarom bent u zelf eigenlijk zo geïnteresseerd in dit verhaal?’ Even ben ik stil. De vraag verrast me en is zo in eerste instantie lastiger te beantwoorden dan gedacht. Een jongetje van een jaar of elf oud kijkt me verwachtingsvol aan. Terwijl ik hem aankijk razen de gedachten door mijn hoofd. ‘Eh…. nou, dat is een hele goede vraag.’ Het kereltje knikt.
Ik sta in de raadszaal van het gemeentehuis in Dronten. Zojuist heb ik aan leerlingen van groep 7 en 8 van verschillende Dronter basisscholen een presentatie gegeven over het in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Britse vliegtuig waar ik van 2015 tot en met 2019 onderzoek naar gedaan heb. De kinderen zijn aanwezig omdat vandaag, woensdag 6 april, in het teken staat van de overdracht van het oorlogsmonument in Dronten. Het monument, een propeller van een Lancaster bommenwerper, als symbool en eerbetoon aan geallieerde airgunners en vliegers waarvan er in die oorlogsjaren zovelen crashten in het IJsselmeer.
Terwijl ik het aangrijpende verhaal vertel over de moedige piloot Maurice Williamson en de al even dappere Alfred Kitchen, zie ik dat de kinderen vol aandacht luisteren. Daarbij kijken ze zo af en toe naar prachtige foto’s van deze mannen, die ik op de aanwezige beeldschermen laat zien.
‘Kijk maar eens goed naar deze foto’, zeg ik terwijl ik naar Alfred Kitchen wijs. ‘Toen ik deze foto voor het eerst zag en er wat langer naar keek, bedacht ik me dat hij waarschijnlijk een heel grappige man was. Zie je dat hij zijn pet een beetje scheef op zijn hoofd heeft gezet. Heeft hij dat expres gedaan? Voor de lol? En kijk eens naar zijn ogen. Ik vind dat nu echt pretoogjes. Het is gewoon een hartstikke leuke man die ik wel als buurman zou willen hebben.’ Ik zie de kinderen kijken. Sommigen knikken als ik zeg dat Kitchen een hartstikke leuke man was. Het is een mooi moment. Het is precies wat ik beoog met het vertellen van dit verhaal. Het grote verhaal van die afschuwelijke oorlog terugbrengen naar twee doodgewone mensen die door het lot in een vreselijke oorlog terechtkwamen en zich daarin probeerden staande te houden.
Uit de tijd dat ik zelf nog meester was, weet ik dat kinderen vaak enorm betrokken zijn bij dat wat er in de wereld gebeurt. Ze weten maar al te goed als er spanning is in die wereld. Ze zien het op het nieuws, ze horen het van hun ouders, maar bovenal voelen ze het. Daar waar bij kinderen soms de woorden nog ontbreken om uiting te geven aan wat er gebeurt, voelen ze intuïtief heel scherp aan dat er iets is. Ongetwijfeld hebben de kinderen die voor me zitten de gruwelijke beelden uit Oekraïne gezien. En daarom moet ik bij het vertellen van het verhaal van Kitchen en Williamson rekening houden met die gevoelens. Ik wil het verhaal vertellen zoals zich dat heeft afgespeeld, maar ik wil ze niet angstiger maken dan dat ze wellicht al zijn.
Ik kijk naar het kereltje dat me de vraag stelde waarom ik zelf zo geïnteresseerd ben in het verhaal van de twee Engelse vliegers. ‘Ik denk dat ik het weet’, zeg ik. ‘Maar om dat duidelijk te maken stel ik jou eerst een vraag. Ik ben deze presentatie begonnen met een foto van mijn gezin. Je zag mij, mijn vrouw Lilian en onze twee zoons Erik en Jesse. Ik heb die foto expres aan het begin gezet. Mijn vraag aan jou is nu waarom jij denkt dat ik met die foto begonnen ben terwijl het verhaal over twee Engelse vliegers gaat?’ De jongen kijkt me aan en denkt even na. Dan zegt hij: ‘Omdat je blij bent dat jij vader bent en een gezin hebt en dat Alfred Kitchen dat nooit heeft meegemaakt.’
Het is de spijker op zijn kop. Haarfijn heeft deze kleine man aangevoeld wat de essentie is van mijn verhaal. Dat je blij mag zijn als je in een warm gezin opgroeit. Dat je een vader en moeder hebt die van je houden. En dat ik het zo ontzettend jammer vind dat Alfred Kitchen dat nooit heeft meegemaakt omdat hij in de avond van 27 november 1944 omgekomen is bij de crash van zijn vliegtuig. Waarbij hij wist dat zijn zwangere vrouw Edna in januari zou bevallen van hun eerste kind. Dat hij deze 82e vlucht maakte om daarna 48 verlofuren te mogen opnemen als zijn kind geboren zou worden. Dat zijn vrouw niet wilde dat hij nog eens zou vliegen, dat haar die 48 uur niet zoveel scheelde, maar het grotere gevaar zag van nog weer een vlucht naar bezet Europa. Maar dat Alfred toch ging, omdat hij aanwezig wilde zijn bij de geboorte van hun eerste kind.
Iets dat ik wel heb meegemaakt. Twee keer zelfs. De geboorte van mijn zoons en het zien opgroeien van deze twee is zonder meer het meest speciale dat ik ooit meegemaakt heb. Het is datgene wat ik Alfred Kitchen, met op zijn hoofd die scheve pet, zo enorm gegund had.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe verhalen? Registreer dan je mailadres op https://www.gertspeelt.com/blog en krijg vervolgens wekelijks gratis een bericht in je mailbox zodra een nieuw verhaal is gepubliceerd.
コメント